Recensie | The Railway Man (Nadine Stolk)

The Railway Man is een film gebaseerd op het waargebeurde verhaal dat zich afspeelde in het leven van Eric Lomax. Eric, wiens rol vertolkt wordt door Colin Firth, verandert in de Tweede Wereldoorlog van Britse legerofficier in een krijgsgevangene van de Japanners. Samen met andere krijgsgevangenen wordt hij gedwongen te werken aan de Birma-spoorlijn. Met hen strijdt hij tegen de onrechtvaardigheid en het machtsmisbruik. Helaas tegen een hoge prijs. Jaren later voert Eric deze strijd door tegen zijn gedachten, waarin hij nog dagelijks aan de heftige martelingen wordt herinnerd. Iets wat voor onbegrip zorgt bij zijn vrouw Patti (Oscarwinnares Nicole Kidman).

Titel: The Railway Man
Regisseur: Jonathan Teplitzky
Scenario: Frank Cottrell Boyce, Andy Paterson, Eric Lomax
Cast: Colin Firth, Nicole Kidman, Jeremy Irvine, Stellan Skarsgård
Speelduur: 117 minuten
Genre: Drama
Te zien vanaf: 1 mei 2014

Het leven van Eric Lomax draait om treinen. De route hiervan en de spoorwegen kent hij dan ook tot in detail uit zijn hoofd. Een dappere man is hij, maar Eric heeft een verleden. Een verleden dat hem getekend heeft voor het leven.

Onbegrip en machteloosheid

Intense flashbacks teisteren Eric dagelijks in zijn rustige leven met zijn liefhebbende vrouw Patti. De tergende martelingen die hij heeft doorstaan drijven hem tot waanzin. Dit zorgt niet alleen voor frustratie bij Eric, maar ook hebben de stemmingswisselingen onrust tot gevolg in zijn relatie. Patti is machteloos en onwetend. Ze heeft geen enkel idee van het oorlogsverleden van haar man. Ondanks haar diepe respect voor hem, wint haar nieuwsgierigheid het en gaat ze op onderzoek uit. Ze vindt antwoorden bij een ex-krijgsgevangene waar Eric zijn afschuwelijke tijd mee heeft gedeeld. Uit deze man krijgt zij meer te horen, hoewel het onderwerp gevoelig ligt. Eric vermeed mensen en besloot te gaan reizen. Hij heeft weinig om nog voor te leven, maar zijn vrouw is zijn enige hoop en lichtpunt dat hem staande houdt.

Wij leven om te vechten

Met name één van de Japanse martelaars weet Eric zo te raken dat hij tientallen jaren later nog trauma’s van hem heeft. Het laat hem niet los. Dag en nacht leeft hij nog in zijn verleden waarin hij zo vernederd en mishandeld is, dat hij zijn heden niet meer weet te leven.

De Japanners vertelden Eric en de andere krijgsgevangenen dat zij liever dood zouden gaan dan te moeten leven zonder eer. De krijgsgevangenen besloten: “Nee, we zullen leven om met jullie te vechten. Wij leven voor wraak.” Dit is precies wat Eric dreef toen hij besloot om zijn martelaar op te zoeken en hem te confronteren met zijn verleden en de schade die is aangericht. Hij verdient gerechtigheid en deze gaat hij halen op de plek waar al zijn leed is ontstaan. Deze confrontatie schept heel wat verwachtingen, die uiteindelijk niet worden waargemaakt. Voor een man met levenslang en waar de frustratie zo hoog zit, was de ontmoeting slapjes en zeker niet heftig. Wraak is dit dan ook niet te noemen.

Regie en acteerwerk

De regie van Jonathan Teplitzky, die eerder een BAFTA Award voor de documentaire A Vampire’s Life won, trok de aandacht. Teplitzky geeft de film een extra charme. De gekozen shots zijn werkelijk prachtig om te zien. De met precisie uitgewerkte regie maakt de film compleet, zo goed als elk shot is een fascinerend beeld waar de ogen niet van af te houden zijn.

De afwisseling van flashbacks uit de oorlog en het heden (de jaren ’60) is hetgeen wat de film spannend houdt. Het wekt nieuwsgierigheid en hiermee wordt de aandacht perfect vastgehouden. De flashbacks maken veel duidelijk voor de kijker. In tegenstelling tot vrouw Patti begrijp je als kijker wél waarom Eric onverwachtse uitspattingen heeft, maar zie je ook in hoe dit voor zijn omgeving overkomt.

Wat sterk is aan The Railway Man, is dat deze niet in extreme mate is geromantiseerd. De sfeer wordt goed overgebracht. Dit niet alleen door de sterke regie, maar ook door de tot in details uitgewerkte personages. Het acteerwerk is van de bovenste plank en de rollen sluiten goed op elkaar aan. Vooral de jonge Eric, gespeeld door Jeremy Irvine die bekend werd door zijn rol in de film War House van Steven Spielberg, is een groot talent op het witte doek. Hij zit zo in zijn rol dat je hem in werkelijkheid niet anders voor zou kunnen stellen. Ook Colin Firth weet de rol van de oudere Eric sterk neer te zetten.

The Railway Man is een film die indruk op me heeft gemaakt. Het verhaal op zich verdient al een prijs, hoewel de verfilming ervan beter had gekund. Soms komt dit verhaal niet helemaal tot uiting en de opgebouwde spanningsboog stelt teleur. Wél bevat de film een twist die deze interessanter maakt dan het in eerste instantie doet lijken. Dit, gecombineerd met de mooie regiebeelden maakt de film het kijken waard.

Nadine Stolk