Recensie | Nightcrawler (Sandro Algra)

Succesverhalen: Hollywood is er altijd gek op geweest. Wat maakt personages als Rocky Balboa en Forrest Gump zo populair? Het gaat hier om ordinaire mensen die door pure wilskracht een droomcarrière weten op te bouwen. Niks zal hen ervan weerhouden om naar de top van hun vakgebied te klimmen. Hiermee dragen deze fictieve figuren bij aan het idee dat de Amerikaanse droom voor iedereen bereikbaar is. Deze vastberadenheid om te excelleren wordt ook gedeeld door antihelden als Louis Bloom van Nightcrawler. Deze film vertelt het succesverhaal van juist het meest walgelijke type mens. Dit is niet nieuw, zelfs controversiële filmpersonages als Gordon Gekko (Wall Street) of Tony Montana (Scarface) zijn culturele rolmodellen geworden. Ook al zijn hun daden niet te rechtvaardigen, hun levenslust en zelfvertrouwen vormen een inspiratie voor miljoenen mensen (wie in het verleden wel eens het programma MTV Cribs heeft bekeken zal vast wel gemerkt hebben dat elke zichzelf respecterende rapper een Scarface-poster aan de muur heeft hangen).

Titel: Nightcrawler
Regisseur: Dan Gilroy
Scenario: Dan Gilroy
Cast: Jake Gyllenhaal, Rene Russo, Riz Ahmed, Bill Paxton
Speelduur: 117 minuten
Genre: Thriller, Misdaad
Release: vanaf 6 november 2014 in de bioscoop

Nightcrawler recensie

Financieel heeft Louis Bloom (Jake Gyllenhaal) wel betere tijden meegemaakt. Als werkloze probeert hij geld te verdienen door metaal te stelen van een bouwterrein. Dit blijft niet onopgemerkt door een van de bewakers. Met een vlotte babbel weet Lou deze bewaker af te leiden, om hem vervolgens af te ranselen en er met de buit vandoor te gaan. Al snel merkt hij dat metaalhandel niet het vak is waar hij carrière in kan maken: zijn klanten staan niet te popelen om een dief aan te nemen.

Lou lijkt op het eerste gezicht een geboren verkoper. Hij probeert overal de maximale winst uit te halen en is constant op zoek naar betere manieren om gebakken lucht te verkopen. Zijn probleem is echter dat er een schroefje bij hem los zit. Telkens als hij praat klinkt het alsof hij de verkooptactieken die hij de avond ervoor nog op zijn computer heeft doorgenomen in de praktijk probeert toe te passen. Hoewel hij deze trucjes op zich goed beheerst weet hij nog altijd niet hoe hij hier mensen mee moet benaderen. De indruk die hij op anderen maakt is dan ook die van een ware engerd. Niet meteen het type dat je alleen zou laten met je kinderen.

Als Lou op een avond getuige is van een auto-ongeluk gaat er een compleet nieuwe wereld voor hem open: in de straten van Los Angeles vinden dagelijks fatale ongevallen plaats die aas vormen voor rampjournalisten. Deze zogenoemde ‘stringers’ maken opnames van de slachtoffers van zo’n ramp en verkopen de beelden door aan lokale nieuwszenders: hoe bloediger hoe beter… Lou wordt helemaal enthousiast van het idee om geld te verdienen met het vastleggen van menselijke tragedie. Hij schaft een camera en radio-scanner aan en begint zijn eigen stringer ‘bedrijf’. Met zijn auto raast hij door de stad, op zoek naar de eerste de beste ramp. Alles lijkt geoorloofd om de perfecte opname te maken, zelfs al moet hij af en toe de wet overtreden.

40044072_61330_Still_1_s-high

Af en toe moest ik wegkijken

Lou ontwikkelt gaandeweg een nauw samenwerkingsverband met een van de slechtst bekeken nieuwszenders van de stad. Met zijn sensationele opnames blijkt hij al snel onmisbaar voor het verhogen van hun kijkcijfers. Naarmate het succes toeneemt groeit ook zijn ego aanzienlijk. Hij wordt steeds feller tegen zijn concurrenten en gaat steeds meer trucjes bedenken om ze te dwarsbomen. Ook neemt hij een stagiair (Riz Ahmed) aan die hij compleet en zonder enig gevoel van schaamte uitbuit.

Het is fascinerend om te zien hoe Lou zoveel voldoening kan halen uit het type baan dat hij heeft. Jake Gyllenhaal weet werkelijk een van de beste acteerprestaties uit het afgelopen jaar neer te zetten. Ook al merk je vanaf het begin dat hij een psychopaat speelt weet zijn personage je toch constant te verassen. Lou zit volledig in zijn eigen wereldje opgesloten, je weet gewoon nooit wat er in zijn hoofd speelt of wat hij gaat zeggen. Zo is er een scene waarin hij zijn 30 jaar oudere baas van de nieuwszender (Rene Russo) probeert te versieren, waarbij hij bekend maakt dat hij haar hele achtergrond heeft onderzocht. Het wordt steeds duidelijker dat hij haar gewoon aan het chanteren is. Dit overkomt mij niet vaak, maar ik moest echt een paar keer wegkijken uit plaatsvervangende schaamte. Dat de film dit gevoel van ongemak tot het einde weet vast te houden is een prestatie op zich.

40044072_61331_Still_2_s-high

Een klein meesterwerkje

Ik kan weinig minpunten bespeuren aan Nightcrawler, al zullen sommige bioscoopgangers wellicht moeite hebben met een antiheld als Lou. Niet sinds The Wolf of Wall Street heb ik me zo enorm zitten verbijten om de acties van een filmpersonage. Het is een erg cynische film die de meest conflicterende gevoelens bij je weet op te wekken. De spanningsboog blijft altijd overeind dankzij een paar weloverwogen en bijzonder schokkende plotwendingen. De film is een welgeslaagde mix geworden tussen een zwarte komedie en een psychologische thriller, met een actievolle climax als kers op de taart. Aan het einde had ik nog steeds de neiging om de psychopaat Lou toe te juichen in zijn carrièreperikelen. Benieuwd hoeveel rappers straks een Jake Gyllenhaal-poster aan hun muur hebben hangen.

★★★★★

Sandro Algra