Recensie | Ender’s Game (Fabian van der Starre)

“Na dertig jaar is het eindelijk zo ver!” Orson Scott Card bracht in 1985 zijn boek Ender’s Game uit. Bijna twintig jaar lang wilde de filmindustrie de rechten hier van kopen om er een film van te maken. De schrijver leverde echter in 2003 zelf een script op. Hier werd vervolgens niets meegedaan. Pas jaren later lukte het Card eindelijk een volledig script aan te leveren. We zijn nu inmiddels dertig jaar verder en met hulp van regisseur/scenarist Gavin Hood is Ender’s Game eindelijk te zien op het witte doek. In Nederland moesten wij weliswaar drie maanden langer wachten dan de rest van de wereld. Is de film het wachten waard geweest?

Titel: Ender’s Game
Regie: Gavin Hood
Cast: Asa Butterfield, Hailee Steinfeld, Ben Kingsley, Viola Davis, Abigail Breslin, Harrison Ford
Verhaal: Orson Scott Card
Scenario: Gavin Hood
Duur: 114 min
Genre: Science Fiction
Release: vanaf 23 januari 2014 in de bioscoop

Oorlog

Na het overleven van een verwoestende aanval door de insect-achtige Formics heeft de mensheid zich jarenlang bezig gehouden met het klaarmaken voor een volgende aanval. Kinderen met een hoog IQ worden opgeleid als strijders. De beste en de slimste, welke de planeet Aarde te bieden heeft, worden geselecteerd om naar ruimtestation Battle School te gaan. Hier gaan ze de strijd aan met anderen voor een kans om bevelhebber van de internationale strijdmachten te worden. Met geavanceerde computer simulaties en strenge oefeningen worden ze getraind in een gewelddadige omgeving met intensieve competitie, wetende dat er maar één kan leiden.

Underdog

Ik ben één van de weinige mensen die serieus heeft genoten van Gavin Hood’s X-Men Origins: Wolverine. Vele mensen waren niet blij dat Hood vervolgens de regie van Ender’s Game op zich nam. Het is ontzettend belangrijk dat je juiste regisseur aan het juiste project werkt. Dit kan een film maken of breken. Kijk maar naar American Hustle of naar de slechtste film van 2013 Grown Ups 2. Mede dankzij regisseur Dennis Dugan is Grown Ups 2 volledig gefaald. Hood daarentegen heeft, ondanks alle kritiek, Ender’s Game subliem geregisseerd. Natuurlijk heeft hij hulp gehad van het boek van Orson Scott Card waarop de film is gebaseerd. Regisseur Hood weet dit op een geloofwaardige manier te visualiseren. Zo zien de oefeningen welke Ender moet doorstaan er echt super uit.

Hood heeft zelf ook een rol in de film en verleent zijn stem aan een reus. Een rol waarin hij Ender op zijn frustraties test. Hood heeft niet alleen de film geregisseerd en een stem ingesproken, maar ook het script van Card herschreven. Hierin heeft hij een aantal onvoorspelbare momenten in het plot weten te weven, waar ik zelf erg over te spreken was. Zodra er onverwachte momenten in een film zitten en er dingen gebeuren die ik totaal niet verwacht, ben ik snel geneigd de film een pluspunt te geven.

Veranderingen

Zoals bij elke boekverfilming zijn er veranderingen in het scenario aangebracht. Kijk bijvoorbeeld naar het recente The Hobbit: The Desolation of Smaug waarin Peter Jackson (e.a.) de rol van de elf Tauriel hebben geschreven. Deze komt echter in het boek totaal niet voor. In Ender’s Game hebben de schrijvers de rol van Colonel Graff (Harrison Ford) ‘herschreven’. Zo is hij veel sympathieker neergezet dan dat hij oorspronkelijk in de boeken was. Zo is hij in het boek een norse man wie totaal niks om Ender geeft. In de film is hij aan de buitenkant een norse man, maar hij laat doorschemeren dat hij van binnen wel degelijk om Ender geeft. Hierdoor wordt Ford niet afgeschilderd als een brompot. Iets wat wel over hem gezegd wordt. Zo schijnt het dat hij tijdens de opnames van Morning Glory een ongelofelijke chagrijn was op de set. De Star Wars-veteraan speelt dan wellicht precies zoals hij zelf is; hard van buiten en zacht van binnen.

Vooruitgang

Herinner je die jongen die in de klok van het Parijse station woonde in de film Hugo? Deze jonge acteur, Asa Butterfield, is inmiddels een paar jaar ouder en speelt in Ender’s Game de hoofdrol alsmede de titelrol Andrew ‘Ender’ Wiggins. Eerder in 2011, kort na Hugo, werd al bekend dat hij deze rol zou gaan spelen. Na twee lange jaren wachten kon Butterfield dan toch weer eens in een film spelen. Gedurende deze periode heeft hij duidelijke vooruitgang geboekt qua acteerkunsten. Eén van de sterke punten van zijn rol in Ender’s Game is, dat hij in staat is om de manier waarop het titelpersonage zich ontwikkelt gedurende zijn opleiding goed over te brengen. Ender is geboren met slechts een doel: Opperbevelhebber van de internationale strijdmachten worden. In deze functie moet hij de Aarde verdedigen tegen de vijand, die op een dag zal terugkeren. De grote vraag is natuurlijk of dit ook daadwerkelijk lukt, want hij wordt van alle kanten tegengewerkt.

Terrorist

Trevor Slattery is pas later te zien in de film. O nee, ik bedoel natuurlijk de veelzijdige acteur Ben Kingsley. Voor mij is deze acteur zo verbonden aan het personage The Mandarin, dat ik hem bijna niet anders kan zien. Kingsley maakte een briljante transformatie met zijn personage in Iron Man 3 door te acteren alsof hij een terrorist is, terwijl hij in werkelijkheid een Britse acteur is. In tegenstelling tot die rol speelt hij in Ender’s Game een veel serieuzere rol. Wat voor personage hij precies speelt, schrijf ik hier niet, want dan verklap ik een gedeelte uit de film. Hij verschijnt pas later in de film in korte scenes van enkel een paar minuten. Ondanks dat de film voornamelijk om Ender gaat en dit een boekverfilming is, had hij van mij veel vaker in beeld te zien mogen zijn. Zijn verschijning doet nu denken aan een cameo, wat erg jammer is.

Wat? Niet in 3D?

Het enige minpunt voor mij aan de film is dat deze niet in 3D gemaakt is. Waarom in vredesnaam is hier niet voor gekozen? Er zijn verschillende ruimteshots en gevechten welke er zo veel mooier uit hadden gezien in 3D. Bij meerdere scenes had er meer diepte gecreëerd kunnen worden en vooral bij de grote finale hadden de ruimteschepen het doek uit kunnen vliegen. Als ik hier de vergelijking trek met een recente ruimtefilm, Gravity, ziet het heelal en de explosies er mooier uit. Zo mooi had Ender’s Game ook kunnen zijn. Regisseur Gavin Hood is dit gelukkig zelf gedeeltelijk met mij eens, maar was er een probleem toen ze de 3D aan het testen waren. Zo was er in een scene waarin Ender naar een planeet in de verte kijkt geen goed 3D effect. Dit komt omdat het effect het beste werkt als je een voorgrond, achtergrond en een middenstuk hebt. Omdat de afstand naar de planeet zo ver is, zie je deze niet in 3D. Dat is slechts één van de voorbeelden waarom er niet voor 3D gekozen is.

Strategisch genot

Ender’s Game is een geweldige film waar veel strategische zetten gedaan worden door het titelpersonage. Zelf ben ik groot fan van strategie. Ik zou zelfs kunnen zeggen dat deze film een genot is voor elke strateeg. De manier waar op Asa Butterfield Ender weet neer te zetten is een duidelijke verbetering ten opzichten van zijn acteren in Hugo. Leuk om te noemen is dat hij eerder samen met Ben Kingsley speelde in Hugo. In Ender’s Game zijn de scenes met Kingsley weliswaar erg kort, maar toch is er te zien dat de twee chemie hebben. In Amerika werd Ender’s Game in IMAX uitgebracht, maar ons land werd overgeslagen. Geloof mij, dit spektakel had er zo veel spectaculairder uit kunnen zien op een nog groter scherm! Ik ga de film sowieso nog een keer kijken, als was het voor de visuele effecten die er erg goed uit zien. Voor elke fan van sciencefiction is dit een absolute aanrader!

Fabian van der Starre