Recensie | The Circle (Sandro Algra)

Emma Watson: zij is tegenwoordig niet uit de media weg te slaan. Je kunt wel zeggen dat ze een van de meest succesvolle kindacteurs is uit onze generatie. Sinds het afronden van de Harry Potter franchise is haar populariteit alleen maar toegenomen: als filmster, feministisch symbool en Disney-Princes. The Circle is haar tweede hoofdrol dit jaar: een techno-thriller waarin zij de gevaren van technologie en social media blootstelt. Het is een onderwerp dat de actualiteit vandaag de dag domineert: wat zijn de problemen die de opkomst van het internet met zich mee heeft gebracht? Weten we überhaupt nog wat privacy is in deze social media revolutie?

Titel: The Circle
Regisseur: James Ponsoldt
Scenario: James Ponsoldt, Dave Eggers
Cast: Emma Watson, Tom Hanks, John Boyega, Ellar Coltrane
Speelduur: 110 minuten
Genre: thriller, sci-fi, drama
Release: 11 mei 2017

Een droombaan

Het leven zit niet mee voor de twintiger Mae Holland (Emma Watson). Met haar bescheiden salaris heeft ze amper genoeg voor een tweedehands autootje waarmee ze haar zieke ouders in het weekend kan bezoeken (ik wou dat ik genoeg verdiende om een auto te kopen). Maar zoals we allemaal weten doet je achtergrond er niet toe in Amerika. Zolang je maar talent hebt (en contacten die beter werk voor je kunnen regelen) hoeft je ambitie geen grenzen te kennen. Met hulp van haar vriendin Annie (Karen Gillan) belandt  ze in het prestigieus bedrijf The Circle.

The Circle is alsof Google en Apple waren samengesmolten tot één bedrijf. Bestuursvoorzitter Eamon Bailey (Tom Hanks) wordt als een rockster ontvangen wanneer hij op een podium zijn nieuwste technologische snufjes onthult. De cultuur en hiërarchische structuur binnen het bedrijf hebben echter meer weg van de Scientology kerk. Medewerkers worden aangemoedigd, of eigenlijk meer gedwongen, om 100% transparant te zijn. Dit betekent dat je geacht wordt alle details uit jouw privéleven met de gemeenschap te delen: Wat deed je afgelopen weekend? Wat eet je vanavond? Welke video’s heb je vandaag geliket?

De alledaagse heldin

Mae werkt amper een week in het bedrijf wanneer ze wordt benaderd door twee collega’s, die haar aandringen om wat minder ‘gesloten’ te zijn over haar privéleven. In deze scene wordt ook gelijk het grootste probleem van de film duidelijk. De filmmakers proberen hun boodschap zo direct over te brengen dat het verhaal al gauw zijn geloofwaardigheid verliest. De bestuurders van The Circle streven naar een maatschappij zonder geheimen en zonder privacy: “Idealiter zou alles in onze samenleving gefilmd moeten worden, en politici moeten al hun gegevens openbaar maken.”. Als je mensen met die filosofie in het echt zou tegenkomen zou dat waarschijnlijk meteen tientallen vragen bij je oproepen, zoals: “Is het wel legaal om alles te filmen? Welke politicus zou daarmee instemmen? En wat als jullie technologie in de verkeerde handen terecht komt?”. Als je de actualiteit volgt dan weet je dat we ons dagelijks bezighouden met bezwaren tegen het verlies aan privacy, en het lijkt erop alsof deze film dat in het belang van het plot maar negeert.

De geloofwaardigheid van het verhaal was niet zo’n probleem geweest als onze heldin Mae daar wat meer balans in had kunnen bieden. Zij is tenslotte de alledaagse heldin die ons moet voorstellen. Dus als we haar meer zouden zien worstelen met de eisen van haar werkgevers zou ze het verhaal van wat meer realisme kunnen voorzien. Maar halverwege de film zien we haar personage letterlijk van de ene op de andere scene veranderen. Mae transformeert van een overvaren medewerker in het meest geliefde lid van The Circle, zonder ook maar één bijzondere kwaliteit te tonen (een beetje zoals Emma’s acteercarrière, alleen dan sneller).

Emma Watson is niet bepaald de actrice die je nodig hebt om het charismatische boegbeeld van een bedrijf te spelen. Vanzelfsprekend zijn haar acteervaardigheden verbeterd sinds de eerste Harry Potter film, dat zegt echter niet veel. Ze kan een fatsoenlijke rol neerzetten, maar ik heb haar nog altijd nergens in zien schitteren. Op zich is het ook niet helemaal haar schuld dat haar personage zo oppervlakkig overkomt, als het script haar weinig geeft om mee te werken. Haar tegenspeelsters weten evenmin indruk te maken. Tom Hanks was een prima keuze voor de Steve Jobs-achtige bedrijfsleider. Hij is een wolf in schaapskleren die altijd boeiend is om naar te luisteren met zijn typische Hanks-charisma. Maar je verwacht toch dat er meer achter zijn personage zit dan waar de film je op het eerste gezicht al aan doet denken. Zijn daden gedurende de film zijn volledig voorspelbaar. Jon Boyega is op zich wel interessant als de mysterieuze Ty Lafitte. Hij is de medeoprichter van The Circle die het bedrijf wegens meningsverschillen verliet, en op de een of andere manier toch als een soort spook onopgemerkt rond kan lopen in het campus. Zijn rol is echter gelimiteerd tot drie scenes. En tenslotte heb je nog de andere kind-acteur Ellar Coltrane, als Mae’s beste vriend Mercer. Coltrane kan amper acteren. Hij heeft tenslotte 12 jaar lang bijna alleen maar zichzelf gespeeld in Boyhood.

Het holle cirkel

Ik ken maar weinig sci-fi films waarvan de achterliggende boodschap sterk genoeg is om het hele verhaal te dragen. Als het onderwerp niet werkt zouden op z’n minst de personages boeiend genoeg moeten zijn om te volgen. En als ook dat niet het geval is houd je een holle film als The Circle over. In zekere zin deed het me denken aan de filmreeks The Purge. Het heeft een interessant concept voor een dystopisch verhaal dat veel op de actualiteit inspeelt. Maar door de zwakke uitvoering mondt het uit in een slaapverwekkende film met een onbevredigende conclusie. De scenario’s die de film schetst zijn veel te extreem om serieus genomen te worden. En de boodschap wordt voortdurend op onsubtiele wijze aan je uitgelegd, zonder dat de filmmakers hun eigen boodschap zelf lijken te begrijpen. Er is veel te weinig nagedacht over logica: een bedrijf als The Circle zou gewoon niet kunnen opereren binnen onze maatschappij zonder op verzet te stuiten. Als er één ding is dat de praktijk echter wel heeft bewezen dan is het dat Emma Watson wel degelijk een populair boegbeeld is voor een organisatie.

Sandro Algra