Recensie | American Psycho (Michael de Boer)

American Psycho is een psychologische thriller uit 2000 die voelt als een film gemaakt in de jaren 80. De harde schaduwen lijken op een film zoals Dark City uit 1994 en de muziek, stijl, kostuums en grote haarbossen kunnen zo uit Wall Street uit 1987 komen. De film was zijn tijd ver vooruit en had net zo goed vandaag de dag gemaakt kunnen worden, met iemand als Jake Gyllenhaal in de hoofdrol. American Psycho past zo in het rijtje naast Gyllenhaal’s Nightcrawler of Enemy; films over een obsessieve man die ontspoort en de grip op de realiteit verliest. American Psycho is de inspiratiebron. De film is iconisch en onevenaarbaar.

Titel: American Psycho
Regisseur:
Mary Harron
Cast: Christian Bale, Reese Witherspoon, Willem Dafoe, Jared Leto, Josh Lucas, Justin Theroux, Matt Ross, Chloë Sevigny
Scenario: Guinevere Turner
Genre:
Komedie / Horror
Speelduur: 102 minuten
Release: 14 april 2000

Waar gaat het over?

In de film is Patrick Bateman, gespeeld door Christian Bale, een rijk en machtige jongeman van 27 met een eigen kantoor, secretaresse en appartement in het New York van de jaren 80. Hij is een seriemoordenaar. De vriendengroep van Bateman is een echte mannengroep met mannenpraat en een giftige mannencultuur die alleen geven om prestige en om welke populaire restaurants ze kunnen reserveren. Allemaal zijn ze Vice President; allemaal hebben ze dezelfde nutteloze en gehate functie bij de bank en allemaal zitten ze aan de drugs, drank en vrouwen zonder het ooit over het werk te hebben. Patrick zit er tussen en praat met de groep mee, maar alles wat hij zegt is bullshit. Hij geeft nergens om, behalve zichzelf. Patrick heeft een verloofde, gespeeld door Reese Witherspoon, en een maîtresse en verschillende prostituees met wie hij het bed deelt, maar eigenlijk, geeft hij toe in een voice-over, is hij leeg van binnen. Hij wou dat hij iets kon voelen voor deze mensen, maar dat kan hij niet. Dus doet hij alsof.

De film heeft geen werkelijk plot. Het volgt Patrick Bateman in zijn dagelijks leven en hoe hij zich afreageert op de mensen om hem heen. Hij manipuleert hen en domineert hen en hij liegt en bedriegt om zijn façade overeind te houden. Patrick is geobsedeerd met zijn uiterlijk, met hoe schoon alles is en alles moet precies gaan zoals hij dat wil. Wanneer een collega meer geld heeft dan hem, meer complimenten krijgt dan hem, een beter restaurant heeft dan hem en ook nog eens een beter appartement heeft dan hem, besluit Patrick hem van kant te maken.

American Psycho

De grens tussen realiteit en manie

Later komt Willem Dafoe als detective bij hem op de deur aankloppen in een van zijn meest verrassend zachtaardige rollen ooit. De scene die hij deelt met Bale is subtiel, spannend, maar ook een beetje grappig. Wanneer Bale door de gangen loopt van zijn kantoor met ‘Walking on Sunshine’ brullend uit de oortjes van zijn walkman, dan weet je dat deze film een gevoel voor humor heeft. En de scene met Jared Leto in een met plastic verpakt appartement is legendarisch.

Het unieke aan deze film is niet alleen het magistrale acteerwerk van Christian Bale, maar ook in de wijze waarop het tijdperk integraal is aan hoe de film werkt. Verwijzingen naar de aidsepidemie en Patrick’s homofobie en cocaïnegebruik zetten de film in het midden van de jaren 80. Het is een snijdend commentaar op mannen en materialisme, en zet je zo in het hoofd van Patrick Bateman dat je twijfelt waar de grens tussen realiteit en zijn manie ophoudt.

Klassieker

Het is interessant dat deze film over een hypermannelijke psychopaat is geregisseerd en geschreven door twee vrouwen: Mary Harron regisseerde de film en Guinevere Turner schreef het scenario op basis van het boek van Bret Easton Ellis.

American Psycho is een klassieker voor een reden. Het is een thriller zoals geen ander. Je kan zien hoe het series als Dexter en Hannibal heeft geïnspireerd. Toch is de film een controversiële smaak. Niet iedereen zal de vage conclusie van de film waarderen of het langzame tempo van deze studie in het lege karakter van Patrick Bateman.

American Psycho is geen detective. Het is geen horror of drama, noch conventionele thriller. Het is een blik in de verdraaide geest van een gestoorde vent en een gestoord tijdperk. Het is een film die je zeker gezien moet hebben.

Michael de Boer

Deel jij dezelfde mening over American Psycho als Michael? Of heb je juist een hele andere mening? Laat het ons weten in de comments!