door: Immy Verdonschot
Iedereen kent wel een film van Pixar. Ikzelf had het idee er maar vrij weinig gezien te hebben en wist – als ik heel eerlijk ben – niets van de ontstaansgeschiedenis van Pixar. Op donderdag 30 mei 2013 opende Amsterdam EXPO eindelijk haar deuren voor de internationale expositie Pixar: 25 Years of Animation. Meer dan vijfhonderd oorspronkelijke kunstwerken zijn hiervoor geselecteerd uit de schatkist van Pixar Animation Studios in Californië. Deze vertellen het verhaal van animatieklassiekers als Toy Story, Finding Nemo en Up. Afgelopen maand zag ik eindelijk de kans om er een bezoek aan te brengen. Ik ging vooral uit nieuwsgierigheid en om me te laten verrassen. Zoals de films voorheen dat ook hadden gedaan.
De ontstaansgeschiedenis
Wanneer je binnenloopt bij de EXPO is het eerste wat je ziet een chronologische vertelling op de muur van hoe Pixar is geworden wat het vandaag de dag is. Een korte tijdlijn met afbeeldingen, maar in principe niets wat je niet op hun eigen website (of Wikipedia) zou kunnen vinden. Aan de andere kant van de ruimte werd een technischer achtergrondverhaal verteld: Want hoe zit het eigenlijk met belichting en het toevoegen van geluid bij een animatiefilm? Je kunt er niet zomaar een lamp bij zetten… Dit wordt allemaal met de computer gegenereerd. Aangezien ik Film- en Televisiewetenschap heb gestudeerd, was dit echter niets nieuws voor mij. Ik moet dan ook toegeven dat ik hier nogal snel voorbij ben gelopen. Gelukkig kwam Pixar echt tot leven in alle ruimtes daarna.
De EXPO
De expositie was enigszins chaotisch opgezet. Voor het overgrote deel waren de secties namelijk ingedeeld per film, maar dit was niet altijd duidelijk aangegeven. Zo kon je naar de schetsen van Finding Nemo aan het kijken zijn en ineens tegen een schets van een wezen uit Monsters & Co. aanlopen. Verschillende films overlapten elkaar dus in de ruimte. Maar dit is natuurlijk niet het belangrijkste van de expositie, want dat zijn het bedrijf, de films en de kunstwerken zelf. Het was geweldig dat zowel hun feature films als korte films aandacht krijgen. Je kunt zelfs verschillende korte films zien, die naar mijn weten niet eerder in Nederland te zien zijn geweest. De expositie geeft je dus de kans om prachtige werken te zien die we anders gemist hadden.
De meeste mensen zullen Pixar kennen van hun feature films, zoals Toy Story (waar onder andere Joss Whedon aan meegeschreven heeft – en ja, ik noem zijn naam weer), Monsters & Co., Ratatouille, Cars, Finding Nemo, Up en ga zo maar door. Helaas is het niet toegestaan om foto’s te maken, maar Google het even en je kunt er alsnog een paar tegenkomen. Voor het merendeel zijn schetsen en tekeningen te zien, zoals karakterstudies. Dit vond ik een van de leukste dingen om te zien, omdat je ziet hoeveel werk er in de creatie van een personage zit. Je ziet ook hoe anders sommige personages er in de eerste schetsen uitzagen, zoals Sulley in Monsters & Co.: Hoeveel vacht moet hij hebben? En heeft hij wel of geen staart? De schetsen en tekeningen zijn op de meest verschillende manieren gemaakt: Van collages met knip en plak werk, tot houtskool, pastel, gouache, carylic tot potlood. Zelf vond ik de pastel en gouache tekeningen het mooist, omdat op een of andere manier de kleur daardoor heel mooi naar voren kwam. Verder staat de tentoonstelling vol met ‘poppen’, of sculpturen, van urethaanhars. Het laat zien hoe de kunst tot leven komt. Eerst was het slechts een idee, vervolgens wordt het uitgetekend op de meest uiteenlopende manieren waarna het personage bij wijze van tot leven komt en een gedaante krijgt. Mijn favorieten waren toch wel ‘Remy in een pot’ (van Ratatouille), de verschillende gezichtsuitdrukkingen van Bob (The Incredibles) en Wall-E… Hij was zo schattig dat ik hem wel mee naar huis had willen nemen!
Een kijk achter de schermen wordt je niet onthouden op de expo. Op verschillende plekken zijn namelijk korte filmpjes te zien over hoe personages worden gecreëerd door middel van technologie. Wanneer wij een animatiefilm kijken, moet je niet kunnen zien hoe deze zijn gemaakt. Dat zou de magie wegnemen… Wat deze filmpjes deden was precies dat: De magie wegnemen en er iets technisch van maken. En dat maakte het alleen nog maar bewonderenswaardiger. De wiskundige formules/berekeningen die worden gebruikt om skeletten te maken of beweging van haren, spieren en ogen te suggereren. Je staat er nooit bij stil wanneer je het eindproduct ziet. Het is een fascinerende backstage tour langs de creatieve ontwerpprocessen van de kunstenaars van Pixar.
Zoetrope
De zoetrope is de kers op de taart (althans voor mij). Een zoetrope zorgt voor de illusie van beweging door een snelle opeenvolging van stilstaande beelden. Het is een draaiend rad waar je door spleten moet kijken en aan de binnenkant van het rad tekeningen staan. Door het rad te draaien beginnen de tekeningen te bewegen. Ze worden als het ware samengevoegd. Om te vertellen – of beter gezegd ‘laten zien’ – hoe animatie werkt (dan worden er 24 beelden per seconde vertoond), heeft de Pixar EXPO verschillende poppen van hun personages gemaakt en deze op een schijf geplaatst. Deze schijf begint te draaien, wat samen met een flitser de illusie wekt dat ze bewegen. Het is nogal lastig uit te leggen, maar bekijk de video en dan snap je het wel ;-).
[youtube 5khDGKGv088]
Binnen de Pixar Animatie Studios
Op de expo wordt tevens een documentaire vertoond. Deze documentaire – The Pixar Story – geeft je alle achtergrond info die je nodig hebt. Misschien is het zelfs een idee om met de documentaire te beginnen en vervolgens rond te lopen op de tentoonstelling. Op die manier zullen bepaalde dingen, zoals technieken en hoe moeilijk het was om sommige projecten van de grond te krijgen, meer tot je spreken. In de documentaire hoor je alles van iedereen die aan de wieg van Pixar heeft gestaan, zoals John Lasseter, Brad Bird, George Lucas, Steve Jobs en ga zo maar door. Zij praten allemaal over de films en wat er achter de schermen speelde om bepaalde films te maken en om Pixar het bedrijf te maken dat ze nu zijn.
Mijn watch list
Ik zal denk ik niet de enige zijn die de expo uitloopt en alle Pixar films opnieuw wil zien. Voor degenen die zich nu afvragen welke Pixar films zij al wel of nog niet hebben gezien, hier is de lijst:
Toy Story (1-3)
A Bug’s Life
Monsters Inc. (en nu natuurlijk Monsters University)
Finding Nemo
The Incredibles
Cars (1-2, al moet ik bekennen dat ik deze nog nooit heb gezien)
Ratatouille
WALL-E
Up
Brave
Sinds ik bij de tentoonstelling ben geweest heb ik Monsters Inc. en Ratatouille alweer bekeken. De anderen zullen snel genoeg aan bod komen. Daarnaast kan ik niet wachten op de nieuwe films die nog in de planning staan. Zoals? Finding Dory!!!! Ellen Degeneres was er zelf ook heel blij mee, kijk maar naar de officiële bekendmaking in het filmpje.
[youtube KeQF2N-l3Kk]
De Pixar EXPO is nog te bezoeken tot 27 oktober 2013.
Xoxo,
Immy
GESCHREVEN DOOR
